Monday, August 17, 2015

स्वायत्त कर्णाली प्रदेश ले कति पैसा पाऊँछ?

संघीयता मा बजेट बाडफाड़: ३३-३३-३४: केन्द्र प्रदेश स्थानीय
१ देश, १६ प्रदेश, २०-३० विशेष क्षेत्र, १००० गाउँ/नगर = १२५ जातजाति
The government of Nepal has unveiled the budget of Rs 819.46 billion for the fiscal year 2072 / 73 (2015 / 16).
स्वायत्त कर्णाली प्रदेश ले कति पैसा पाऊँछ? मेरो फोर्मुला अनुसार कर्णाली को जनसंख्या नेपाल को जनसंख्या को १% कम भएकोले, Rs 819.46 billion मध्ये एक तिहाई केंद्र संग रहने भो।

Rs. 820 billion/3 = Rs. 273 billion.

Rs. 273 billion १६ प्रदेश लाई जाने भो। Rs. 273 billion को १% भनेको Rs. 2.73 billion. तर प्रति व्यक्ति आय को हिसाबले कर्णाली ४ मध्ये एक पछाडि परेको प्रदेश भएको ले केंद्र ले स्पेशल पैकेज दिनु पर्ने भो। भने पछि शायद त्यो Rs. 2.73 billion मा थप भएर जम्मा Rs. 5 billion पुग्न सक्छ।

अनि स्थानीय सरकार ले पनि एक तिहाई पाउने हुन्छ। कर्णाली का स्थानीय सरकार हरुले सामुहिक Rs. 3 billion जति पाउने भए।

भने पछि जम्मा Rs. 8 billion जति।

यो भनेको केंद्र सरकार ले आफै कर्णाली मा खर्च गर्न नपाउने भन्ने हुँदैन। र कर्णाली ले आफ्नै स्थानीय आय स्रोत बाट आउने पैसा थप्न पाउने हुन्छ। त्यसले अरु Rs. 2 billion थप्न सक्छ।

भने पछि कर्णाली का ४ लाख जनता ले स्वायत्त कर्णाली मा वर्ष को Rs. 10 billion को बजेट पाउने देखियो।

अहिले कति पाइ राख्या छ?

Rs. 10,000,000,000 अर्थात १० अरब रुपया।

१० अरब रुपया ले कति स्कुल र स्वास्थ्य चौकी स्थापन र सञ्चालन गर्न मिल्छ? कति बाटो घाटो बन्छ? कति स्थानीय बिजनेस लाई सघाउन मिल्छ?

हुन त त्यो सबै पैसा विकास लाई मात्र होइन। प्रहरी सेवा पनि त्यसै बाट चलाउनु पर्ने भो। स्थानीय प्रशासन।



No comments: