Thursday, October 05, 2017

संविधान संसोधन अहिलेको अहिले गरिहाल्नुपर्छ





संविधान संसोधन गर्ने भनेको अहिले हो। चुनाव पछि होइन। संविधान संसोधन नगरी एमाले माओवादी चुनावमा जान्छन भने मधेसमा एमाले को जे हालत भयो अब माओवादी को पनि त्यही हालत हुन्छ। तर संविधान संसोधन गरेको खण्डमा त्यो मुद्दा neutralize भएर साँचिकै प्रतिस्प्रधा हुन्छ। र प्रतिस्प्रधा हुन्छ आर्थिक विकासको मुद्दा मा। अब वाम मोर्चा जस्तै लोकतान्त्रिक मोर्चा पनि बनिसकेको अवस्था मा प्रतिस्प्रधा कड़ा छ। संविधान संसोधन नगरेको अवस्था मा अहिले त एमाले शुन्य छ मधेसमा। तेस्रो चरण को नतिजा ले देखाइसक्यो। लोकतान्त्रिक मोर्चा ले अब पश्चिम तराई मा पनि टक्कर दिन्छ। 

Wednesday, October 04, 2017

विवेकशील साझा, हाम्रो पार्टी, दर्शन र सीके एक ठाउँ आउनुपर्छ

रविंद्र मिश्र र उज्वल थापा को विवेकशील साझा पार्टी, रूद्र पाण्डे को हाम्रो पार्टी, दर्शन रौनियार को Movement For Change (M4C), र सीके राउत को मधेस स्वराज अभियान ले एकता को प्रयास थाले हुन्छ। त्यस मध्ये सब भन्दा challenging भनेको सीके। सीके लाई कसरी मनाउने? 

कमसेकम राजनीतिक वार्तालाप त हुनुपर्यो। इमान्दारीपूर्वक संघीयता लागु गरे, नागरिकता समस्या समाधान गरे, आरक्षण क्रियान्वयन गरे मधेस अलग देश चाहिँदैन। त्यति सम्म त हुनुपर्यो। यो पश्चिम देश मा पढेका हरुको झुण्ड हो। लेफ्ट राइट छैन। Whatever works किसिमको तेस्रो बाटो खोजेको। फ्रांस का मेक्रोन को जस्तो। एउटा नया पीढ़ी। कनाडा को ट्रुडो जस्तो। 

कसरत शुरू गर्नुपर्छ। यी सबै एक ठाउँ आउने हो भने काँग्रेस कम्निष्ट बाई बाई हुन्छ। 




वाम मोर्चा, लोकतान्त्रिक मोर्चा र तेस्रो ध्रुव





Tuesday, October 03, 2017

काँग्रेस छांगा बाट खसे झैं भयो








बाबुरामले माओवादी पार्टी छोड्दा प्रचंड लाई यस्तै अनुभुति भएथ्यो। केही गरी २ नंबर मा फोरम सँग गठबंधन गर्छन ओली ले भने काँग्रेस देश भरि पत्ता साफ। संसद मा एक तिहाई मुनि पुग्छ काँग्रेस। काँग्रेस लाई कम्निष्ट ले पेल्यो। काँग्रेस लाई मधेस केंद्रित दल ले पेल्यो। काँग्रेस लाई विवेकशील ले पेल्यो।

ओली ले अहिले नै संविधान संसोधन गर्ने भए फोरम सँग हो होइन भने उपेंद्र यादव लाई मिलाउन सक्ने अवस्था छैन। तर संविधान संसोधन बारे ओली मा नया सोंच आएको देखिएको छैन।

काँग्रेस ले अर्को गठबंधन बनाउनु पर्छ। २ नंबर प्रदेश मा ६०% राजपा फोरम लाई र आफुले ४०% लिने गरी।

संविधान संसोधन लाई प्रचंड ले छोडेका हुन भने मधेस ले प्रचंड लाई छोड्छ।



एमाले, माओवादी, नया शक्ति एकीकरण बारे मेरो विचार


  • अब सीधासाधा नाम नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी राख्ने। ब्रैकेट सब फाल्ने। कम्युनिस्ट ले बहुदल मान्छ। त्यसमा तटस्थ रहने। बरु नेपालको सन्दर्भमा हाइड्रो समाजवाद लागु गर्ने। १०,००० मेगावाट बिजली उत्पादन गरेर सबै को आधारभुत आवश्यकता पुरा गर्ने। 
  • यो शांति प्रक्रिया टुङ्गिएको हो। सन २००५ मा शुरू भयो। अब टुंगियो। मंगसिर चुनाव पछि नया सरकार बने पछि पुरा टुंगियो। 
  • प्रत्यक्ष निर्वाचित राष्ट्रपति र मुख्य मंत्री को संभावना बढ्यो। चाहिने कुरा। राजनीतिक स्थायित्व का लागि। 
  • प्रत्यक्ष निर्वाचित राष्ट्रपति बाहेक गर्नु पर्ने एउटा अर्को कुरा छ। मत पाएको समानुपातिक पैसा सरकार बाट पाउने, त्यस बाहेक अरु कुनै आम्दानी स्रोत नहुने पार्टी हरुको। 
  • प्रचंड र बाबुराम ले एकीकृत पार्टी लाई मधेस को पक्ष मा संविधान संसोधन गराउन का लागि डोर्याउन सक्नुपर्छ। होइन भने यो सैद्धांतिक एकीकरण होइन, बाहुन मिलन हो। 
  • सुर्य ले ६०% बढ़ी सीट जित्छ। सीधा अंक गणित हो यो। काँग्रेस अब ह्वात्तै खुम्चियो। काँग्रेस अब देशको सबैभन्दा ठुलो पार्टी कहिले पनि हुँदैन शायद। 
  • यस पार्टी ले बाबुराम को नेपाल लाई भारत र चीन बीच को पुल बनाउने भिजन समात्नुपर्छ। यो एकीकरण चीन जितेको होइन। चीन र भारतको अभुतपूर्व आर्थिक प्रगति बाट फाइदा लिने हो। 
  • फोरम, राजपा र स्वराजी ले यसरी नै एकीकरण गर्नै पर्छ। 



एमाले, माओवादी र नया शक्ति को एकीकरण र मधेस




Monday, October 02, 2017

लोहा गरम है, मारो हथौड़ा



फोरम र राजपा बीच एकीकरण गर्ने हो भने अहिले गर्ने हो। चुनाव पछि होइन। चुनाव पछि त चार वर्ष का लागि कुरा सेलाउँछ। स्वराजी सँग एकीकरण गर्ने बेला अहिले हो। २ नंबर प्रदेशको मुख्य मंत्री पद का लागि सीके राउत उपयुक्त उम्मेदवार हुन। मधेस से उतना ही प्यार है तो करो मधेसका विकास।

फोरम मा जुन सांगठनिक अनुशासन छ त्यो राजपा मा छैन। राजपा मा भांडभैलो छ। राजपा को चुनाव चिन्ह छाता बड़ा उपयुक्त छ। मान्छे भेला गर्यो। अनि त्यो भेला माथि छाता ओढ़ाई दियो। त्यही हो राजपा को संगठन। काठमाण्डु मा वडा समिति मा हुनुपर्ने थुप्रै मानिस राजपाको केंद्रीय समिति मा छन। केंद्रीय समिति त यस्तो हुनुपर्यो कि बसेर छलफल गर्न सकियोस। तर अहिले के छ? पहिला जसलाई महाधिवेशन भन्ने गरिन्थ्यो त्यसलाई अचेल केंद्रीय समिति भन्ने चलन छ।

समाधान महाधिवेशन हो। सबै तहमा आन्तरिक चुनाव गर्दै जाने अनि अन्त्यमा गएर जनकपुरमा महाधिवेशन गर्ने र केंद्रीय पदाधिकारी चुन्ने।

तर सांगठनिक अनुशासन को नाममा उपेंद्र यादव कसैसँग छलफल नगरी एकोहोरो ताल ले फेरि हिड़यो भने फेरि जुटेको पार्टी एक पटक फेरि फुट्छ। वाक स्वतंत्रता हो। मान्छे ले बोल्छ। पार्टी मा गुट उपगुट हुन्छ।

एकीकरण अहिले गरेर महाधिवेशन बरु चुनावको लगत्तै पछि गरे हुन्छ। र सीके राउत लाई पार्टी मा भित्र्याउने काम proactive किसिमले गर्नुपर्यो। कमसेकम प्रयास त गर्नुपर्यो।

तपाईं मधेसीको हक़ अधिकार का लागि लडेको कि के का लागि लडेको? तपाईंले गर्दा हामी मधेसीको हक़ अधिकार का लागि लडिरहेका हरु लाई डिस्टर्ब भयो भन्नुपरयो। आउनुस, केही मत्थर हुनुस। मुख्य मंत्री बरु तपाईं नै बन्नुस भन्नु पर्यो। सीके लाई त्यसरी भित्र्याउन सके एउटा तरंग आउँछ। २०४८ मा पुर्वी पहाडमा मदन भंडारी आए जस्तो हुन्छ। राजपा ले २२ जिल्ला मा स्वीप दिन्छ। भने पछि प्रयास त गर्नु परयो। न भेट न घाट। कस्तो आंदोलन हो यो?

फोरम र राजपा वाला हरु सीके लाई यो जंगल मा कस्तो अचम्म को जन्तु आइपुग्यो जस्तो गरी हेर्छन। त्यस्तो केही होइन। कमसेकम राजनीतिक वार्तालाप त हुनुपर्यो।

विवेकशील ले काठमाण्डु मा र विस्तारै पहाड़का अन्य शहरी क्षेत्र मा एमाले को जरो काट्दै जाने हो। काँग्रेस मधेसमा अहिले हाफ साइज भइसक्यो। माओवादी साबिकको एक तिहाई मा ओर्लियो। कांग्रेस र एमाले को भविष्य पनि त्यही नै हो।

भने पछि फोरम र स्वराजी सँग एकीकरण गरेको राजपाको भविष्य उज्जवल छ। देशमा उही उही साइज का चार पाँच पार्टी मध्ये एक राजपा हुन सक्छ। अनि त राजपा बाट कोही प्रधान मंत्री हुन्छ। पाँच वर्ष भित्र हुन्छ। १० वर्ष भित्र हुन्छ।


सीके को मधेस अलग देश का तीन चरण

कम्निष्ट हरुले भन्ने गर्थे, शायद अहिले पनि भन्छन। पहिला पुँजीवाद कै विकास गर्नुपर्छ। औद्योगिकरण हुन्छ। अनि एउटा मजदुर वर्ग को उदय हुन्छ। अनि बल्ल समाजवादी क्रांति हुन्छ। अर्थात नेपाल जस्तो देशमा पहिला व्यापक पूँजीवादी औद्योगिकरण हुनुपर्यो। अहिलेको अवस्थामा गणतंत्र सम्म हो जान सकिने।

तर म भन्छु हाइड्रो समाजवाद त अहिले संभव छ। बहुदल मास्ने समाजवाद कहिले पनि संभव छैन। हुनु हुँदैन। तर जनताको आधारभुत आवश्यकता पुरा गर्ने समाजवाद अहिले संभव छ। त्यसका लागि नेपालका सबै नदी बारे दक्षिण एशिया स्तरमा सोंचनुपर्यो। व्यापक reforestation देखि बिजली, सिंचाई, खानेपानी, तटबंधन, बाढ़ी नियंत्रण। बिहारमा बाढीको प्रकोप समाप्त गर्नुपर्छ। बिहारमा पनि, मधेसमा पनि। चुरियाको exploitation ले जताततै बाढ़ी आयो। Global warming ले गर्दा पनि।

मैले भन्न खोजेको स्टेज स्टेज को कुरा। सीके ले स्टेज स्टेज मा सोंचनुपर्यो। पहिलो स्टेज फोरम, राजपा र स्वराजी को सांगठनिक एकीकरण। दोस्रो स्टेज सत्ता प्राप्ति र व्यापक विकास। साक्षरता ९०% माथि पुर्याउने किसिमको विकास। अनि बल्ल मधेस अलग देश। यसरी तीन स्टेज मा सोंचने र अहिले लाई मधेस अलग देश लाई बैकबर्नर मा राख्ने।


एमाले माओवादी एकीकरण ले देशको राजनीति तख्तापलट भयो
















एमाले माओवादी एक पद एक उम्मेदवार मा गयो। नेपाली काँग्रेस विपक्षी दल बन्यो। हेर्दा ओली ले बाजी मारे जस्तो देखिन्छ। तर यो प्रचंड को चतुर्याई हो। स्थानीय चुनाव पछि हाफ साइज पनि नभएको दल ले झन्डै ५०-५० को औसत मा डील गर्यो। दुई नंबर प्रदेश को जनता लाई ठाडै झुक्याइ दिए। संसोधन प्रस्ताव फेल हुन्छ र मात्र माओवादी र काँग्रेस ले सपोर्ट गरेका हुन।

नवलपरासी मा छाता चुनाव चिन्ह कुनै ब्रांड नेम नै होइन। अनि हृदयेश ले सुर्य समाते। मधेसको पद्म रत्न? संविधान संसोधन बारे आफ्नो अडान एमाले ले फरक बनाएको समाचार कतै आएको छैन।

यस विकासक्रम ले काँग्रेस, राजपा र फोरम माथि व्यापक दबाब डालेको छ। कि चुनाव अगाडि नै हार मान कि व्यापक गठबंधन गर। राजपा र फोरम ले अहिले को अहिले एकीकरण गर्नै पर्छ। र प्रदेश २ मा ६० राजपा र ४० काँग्रेस का हिसाबले जानुपर्छ।






Sunday, October 01, 2017

मधेस अलग देश विरुद्ध का तर्क हरु

फोरम, राजपा र स्वराजी को एकीकरण मैं छ मधेसको उद्धार

  1. सीके राउत संग स्पष्ट रोडमैप भएको देखिएन। दुई चार लाख मधेसी ले कोठली बाहर मतदान गर्यो भने देश अलग हुन्छ? दुई चार लाख त के २०-३० हजार ले पनि कोठली बाहर मतदान गरेको आँकड़ा आएको छैन। भेदभाव छ। तर बंगलादेश नै जन्माउने किसिमको चरम दमन अहिले छैन। राजेंद्र महतो ले भनेका छन, ३० देखि ३०० मत मात्र ले हामी ले १०-१२ ठाउँ मा हार्यौ। त्यो कोठली बाहर मतदान गर्ने वाला हरुले गर्दा हो कि? राजपा ले ३८ सीट नजितेर २६ सीट मात्र जितेर स्वराज अभियान लाई के फाइदा भयो? मधेस कसरी बढ़ी सशक्त भयो? 
  2. घरी कोठली बाहर मतदान, कहिले आफै स्थानीय सरकार घोषणा गर्ने कुरा, यो रणनीतिक दिशाहीनता को संकेत हो। 
  3. जनमत संग्रह आफै गर्ने कुरा पनि टाइम टाइम मा भनेका छन। त्यो कसरी संभव छ? त्यत्रो अरबों को बजट कहाँ बाट आउँछ? मधेसको प्रत्येक गाउँ र नगर मा एकै पटक निर्वाचन आयोग ले त गराउन सक्दैन भने स्वराज अभियान ले कसरी गराउला? पैसा को मात्र कुरा होइन। मैनपावर कहाँ बाट आउँछ? सेना प्रहरी सँग भिड़ंत होला। त्यसको स्ट्रेटेजी के? 
  4. ब्रिटैन र भारत लाई एउटै देश बनाएर देश भरि एक व्यक्ति एक मत गरेको भए म भन्ने थिएँ भारत लाई अलग देश नबनाउ। बरु ब्रिटैन माथि चुनाव को बाटो कब्ज़ा जमाउ। मधेस संगठित भयो भने सारा देश खाने हो। किन अलग देश चहियो? लिच्छवि भनेको मधेसी नै हो। मधेसी ले काठमाण्डु माथि शासन गर्यो भने त्यो प्रथम पटक हुने होइन। 
  5. मोदी सँग सिक्ने। डेवलपमेंट। विकास। विकास माथि मुख्य रूपले फोकस गर्ने। मोदी तेली। सीके जस्तै वैश्य। चायवाला। भारत को नेतृत्व मा त्यो पृष्ठभुमि बाट पुग्नु चमत्कार हो। तर तेली तेली भन्दै पुगेनन। विकास विकास भन्दै पुगे। 
  6. हाइड्रो पावर को पनि कुरा छ। हाइड्रो डॉलर खान पनि मधेस नेपालमा बस्नु पर्छ। 
  7. मुग़ल का समय मधेस भारत मा थियो। मधेस, बिहार, उत्तर प्रदेश एउटै ढिक्का हो संस्कृति का हिसाबले। छिमेकी ले अलग देश को कुरा नगर भन्दा सुनिदिंदा के बिग्रियो? 
  8. राजपा र फोरम मा एक से एक दिग्गज नेता हरु छन। तिनी हरु सँग आमने सामने वार्तालाप गर्न किन चाहँदैनन सीके? डिबेट गर्नु पर्यो। मेरो गोरुको बारहै टक्का भनेको लिडे ढिपी (intellectual arrogance) भयो। 
  9. नेपालका सम्पुर्ण नदी हरु बारे दक्षिण एशिया स्तर बाट सोच्नु पर्ने छ। बिजली का लागि। पानी का लागि। त्यस का लागि मधेस अलग देश भयो भने झमेला हुन्छ। अहिले नै त्यत्रो लफड़ा छ। लफड़ा झन बढ्छ। यो दक्षिण एशिया लाई विकसित बनाउने रोडमैप हो। यसलाई डिस्टर्ब किन गर्ने? 


फोरम, राजपा र स्वराजी को एकीकरण मैं छ मधेसको उद्धार



मधेस अलग देश विरुद्ध का तर्क हरु
सीके राउत ले कोर्स करेक्शन गर्नु जरुरी छ
फोरम र राजपा बीच एकीकरण: किन र कसरी?
सीके ले कोठली बाहर होइन आफ्नो कोठली भितर मत बटुलेको राम्रो
तेस्रो चरणको स्थानीय चुनावको संभावित मैंडेट: फोरम र राजपा एकीकरण गर
सीके राउत ले चुनाव लड्ने बाटो किन थुनि दिएको?
उपेंद्र यादव र विजय गच्छेदार लाई राजपा को अध्यक्ष मंडल मा ल्याउनै पर्छ
राजपा मधेसमा पहिलो अथवा दोस्रो शक्ति बन्ने देखिन्छ
संविधान संसोधन का मुद्दा हरु

राजपा ले छलांग मार्ने सिनारिओ (SCENARIO)
मधेस आन्दोलनको आध्यात्मिक पक्ष
सीके राउत ले चुनाव लड़नै पर्ने कारण हरु
निकट भविष्यको संविधान संसोधन का लागि चाहिने अंकगणित
संविधान DERAIL को बाटो, संविधान संसोधनको बाटो र सीके राउतले चुनाव लड्ने बाटो
मधेस क्रांति, राजपा र यो मोड़
महंथ ठाकुर, उपेंद्र यादव, सीके राउत र मधेस
राजपा र तेस्रो चरणको चुनाव

यसलाई अंकगणित भनिन्छ। अरिथमेटिक। कुनै एउटा औँला ले मुट्ठी बनेको देखिएन र भनेको। तीन वटै लट्ठी एक ठाउँ मा आउ भनेर भन्नु परेको। उपेंद्र समाजवादी हो भने हृदयेश अझ मास्को मा ट्रेनिंग प्राप्त समाजवादी हो। सीके राउत बौद्धिक हो भने महंथ ठाकुर पनि पढंते हो। महंथ लाई इंडिया मा नेपाली राजनीति को प्रणव मुखर्जी र मनमोहन सिंह टु इन वन भन्ने हरु छन। उपेंद्र ले पहाडका जनजाति समातेका छन भने त्यो राम्रो कुरा हो। सीके राउत को मधेस अलग देशको नारा त्याग्नु जरुरी छैन। रोडमैप मात्र सबैलाई पाइक पर्ने हुनुपर्यो। संघीय नेपालको कुनै पनि प्रदेश ले आत्म निर्णय का लागि प्रदेश सभा को बहुमत का आधारमा जनमत संग्रह गर्न पाउनु पर्ने किसिमले नेपालको संविधान संसोधन गर्ने लक्ष्य राख्न सकिन्छ। तर त्यसलाई प्रचंड को साम्यवाद जस्तै गरी बैकबर्नर मा राख्नुपर्छ।

एकीकृत पार्टी को नाम राजपा। चुनाव चिन्ह मशाल। अध्यक्ष दुई महंथ र उपेंद्र। महामंत्री सीके। अनि सीके ले प्रदेश सभा को चुनाव लड्ने र दुई नंबर प्रदेश को मुख्य मंत्री को पुर्व घोषित उम्मेदवार। यस एकीकृत पार्टी ले मधेस (२) र थरुहट (५) दुबै लिन्छ। तराई स्वीप गर्छ। तराई को ७०% बढ़ी सीट लिन्छ। संविधान संसोधन आफ्नो बलबुता मा गर्छ।